Spis treści
Czy rzeczywiście od dzisiaj można było zobaczyć znaczące zmiany w poruszaniu się hulajnogą elektryczną w naszym kraju, czy weszły w życie jedynie zmiany prawa, na przyzwyczajenie się do których będziemy musieli poczekać?
Jak w wielu sytuacjach, w których prawo podjęło próbę opisania i uregulowania już istniejącej rzeczywistości, obstawiliśmy, że w przypadku hulajnóg prawo poczeka na zmianę nawyków, choć o samej zmianie przepisów mówi się i pisze od kilku miesięcy. I chętnie chcemy się pomylić w naszym obstawieniu, dlatego podsumowujemy dla Was najważniejsze reguły poruszania się hulajnóg elektrycznych w nowej, prawnej rzeczywistości, dla bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu.
Hulajnoga elektryczna z siodełkiem w polskim prawie
Na początek jednak kwestia, która zrodziła powtarzające się pytanie z Waszej strony – hulajnoga elektryczna z siodełkiem.
Zacznijmy od definicji hulajnogi elektrycznej jaką wprowadzono do ustawy Prawo o ruchu drogowym ( artykuł 2 punkt 47 b) ustawy): „hulajnoga elektryczna – pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe”.
Zaraz… przecież są hulajnogi z siodełkiem. Ktoś musiał o nich zapomnieć – to najczęstsze komentarze. Czy rzeczywiście? Spróbujmy przyjrzeć się pracom nad uchwalaniem przepisów mających uporządkować ruch hulajnóg elektrycznych.
Świadome pominięcie w przepisach
Korzystając z inicjatywy ustawodawczej ( na podstawie art. 118 ustęp 1 Konstytucji RP) Rząd przedstawił Sejmowi RP w styczniu 2021 r. projekt ustawy dotyczący zmian w Prawie o ruchu drogowym. Do projektu zmian ustawy załączone zostało ich uzasadnienie. I co możemy w nim przeczytać?
Podkreślenia wymaga, że pojazdy konstrukcyjnie podobne do hulajnogi elektrycznej wyposażone w siodełko nie zostały objęte przedmiotową regulacją, gdyż po przeprowadzeniu merytorycznej analizy tego problemu uznano, że włączenie takich urządzeń do definicji hulajnogi elektrycznej może wpłynąć na pogorszenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, w szczególności pieszych.
To tyle w kwestii uzasadnienia. Ewentualne komentarze pozostawiamy Wam.
Ujęcie hulajnogi z siodełkiem w prawie UE
Nam takie uzasadnienie nie dawało spokoju i postanowiliśmy podrążyć dalej. Przedstawiane do Sejmu RP projekty ustaw badane są pod kątem ich zgodności z prawem Unii Europejskiej. I tak było i w tym przypadku, co wprost napisano w uzasadnieniu. Co prawo UE mówi na temat hulajnóg z siodełkiem?1 Nie przeprowadzając Was przez szczegóły zapisów rozporządzenia nr 168/2013 można stwierdzić, że hulajnoga elektryczna z siodełkiem powinna posiadać homologację, a w stosunku do hulajnóg nie posiadających siedzenia przepisy homologacyjne zastosowania nie mają.
Jak klasyfikować hulajnogę elektryczną z siodełkiem?
Podsumowując, hulajnoga z siodełkiem:
- jest pojazdem,
- nie spełnia definicji z prawa o ruchu drogowym: ani hulajnogi elektrycznej ani urządzenia transportu osobistego (UTO), a zatem… nie powinno się nią poruszać po drogach publicznych, chyba że dany model przejdzie homologację i zostanie uznany za „jakiś rodzaj” pojazdu,
- nie może być uznana za pieszego (porównywaliśmy przepisy przed i po zmianie), gdyż jest pojazdem, tylko… nie spełniającym warunków do poruszania się po drogach publicznych,
- zdemontowanie siodełka nie spowoduje zmiany charakteru hulajnogi, bo konstrukcyjnie powinien być to pojazd uniemożliwiający zamontowanie siodełka.
Jesteśmy ciekawi jak w praktyce będzie wyglądać podejście do użytkowników tego typu pojazdów elektrycznych…
Podsumowanie nowych regulacji w zakresie hulajnóg elektrycznych
A dla użytkowników pojazdów bez siodełka krótkie podsumowanie wchodzących w życie przepisów.
| Hulajnoga elektryczna | Prawo o ruchu drogowym/ Ustawa o kierujących pojazdami |
| Warunki korzystania | 1. osoba powyżej 18 lat – bez uprawnień, 2. osoba 10-18 lat – karta rowerowa lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1, T, 3. dziecko do lat 10: – zabronione kierowanie hulajnogą na drodze, – dopuszczone kierowanie hulajnogą w strefie zamieszkania wyłącznie pod opieką osoby dorosłej |
| Prędkość | 1. dopuszczalna – 20km/h 2. w sytuacjach, gdy użytkownik będzie miał prawo poruszać się po chodniku lub drodze do pieszych – prędkość zbliżona do prędkości pieszego, |
| Poruszanie się | 1. droga dla rowerów, pas ruchu dla rowerów, 2. w przypadku braku: jezdnia, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością nie większą niż 30 km/h, 3. korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych dozwolone wyjątkowo (gdy chodnik jest usytuowany wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów), |
| Postój (unieruchomienie hulajnogi niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 minutę) | Dopuszcza się postój na chodniku w miejscu do tego przeznaczonym, a w razie braku takiego miejsca – jak najbliżej zewnętrznej krawędzi chodnika najbardziej oddalonej od jezdni oraz równolegle do tej krawędzi, pod warunkiem oczywiście, że nie obowiązuje zakaz postoju, a szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, że nie utrudni im ruchu i nie jest mniejsza niż 1,5 metra, |
| Zakaz | 1. kierowania w stanie nietrzeźwości, w stanie po spożyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, 2. ciągnięcia lub holowania innego pojazdu, 3. przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku, 4. czepiania się pojazdów, 5. jazdy po przejściu dla pieszych, 6. ciągnięcia za hulajnogą elektryczną osoby poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, osoby na sankach lub innym podobnym urządzeniu, zwierzęcia lub ładunku 7. jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy, 8. jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu, 9. korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręce |
| Obowiązek | 1. sygnalizowanie kierunkowskazem zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu 2. w przypadku braku kierunkowskazów, sygnalizowanie przez wyciągnięcie ręki w stronę zamierzonej zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu 3. zachowanie przy wyprzedzaniu bezpiecznego odstępu, a przy wyprzedzaniu roweru, wózka rowerowego, motoroweru, motocykla, innej hulajnogi elektrycznej, UTO, urządzenia wspomagającego ruch lub kolumny pieszych odstępu nie mniejszego niż 1 metr 4. korzystając z drogi dla rowerów i pieszych należy zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszemu, |
| Inne | 1. liczba hulajnóg elektrycznych jadących w zorganizowanej kolumnie nie może przekraczać 15 2. możliwość zatrzymania się w śluzie rowerowej i obowiązek opuszczenia jej, jak będzie możliwość kontynuowania jazdy 3. hulajnogi elektryczne wprowadzane do obrotu po dniu 31.12.2021 r. będą musiały spełniać warunki techniczne określone w odrębnych przepisach (oczekiwać w tym zakresie należy na zmiany rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów). |
1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 168/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu- lub trzykołowych oraz czterokołowców ( Dz.Urz.UE.L nr 60, str. 52 ze zm.)
Wpis powstał przy współpracy z Kancelarią Prawną KMWP
Tomasz Mihułka – radca prawny
Kancelaria Prawna KMWP
